کران و منجان

ولسوالی (شهرستان) کران و منجان یکی از شهرستانهای بدخشان افغانستان در گوشه جنوبی این ولایت میباشد که به دو قسمت کران (اکثراً سنی نشین) و منجان (اکثراً شیعه اسماعیلیه نشین) تقسیم شده است و دارای بیشتر از دوصد قریه و روستا میباشد.
از طرف جنوب با منطقه چترال پاکستان همسرحد است که یکی از مسیرهای مشهور مهاجرت در دوران جهاد و مقاومت کوتل خیرخانه و گرم چشمه آنرا با پاکستان وصل میسازد. در سمت جنوب غرب آن کوتل پریان یا انجمن این ولسوالی را با ولایت پنجشیر وصل میسازد و در سمت شمال آن ولسوالی یمگان موقعیت دارد. در شرق آن ولسوالی های واخان و زیباک و اشکاشم قرار دارند و در سمت شرق نیز پنجشیر و بغلان موقعیت دارند.
منطقه منجان آن نیز توسط کوتل کانتیوا با نورستان وصل میشود.

معدن مشهور لاجورد (بزرگترین کان لاجورد در جهان) در همین منطقه به همین نام (معدن لاجورد) یا سرسنگ موقعیت دارد. و همچنان کانهای کرومایت، نمک، طلا، زمرد، بیروج، یخک، لعل و سایر معادن دیگر نیز درین ولسوالی وجود دارند که توجه دولت را برای استفاده ازین معادن خواهان است.

در دوران جهاد این ولسوالی از اولین ولسوالی های (در آن زمان علاقه داری کران و منجان نامیده میشد و جزو ولسوالی بزرگ جرم و بهارک محسوب میشد) بود که مردم آن برضد دولت کمیونیستی قدعلم کردند و در دوران مقاومت نیز یکی از پشت پناهان و مرکز تمویل و پشت پناهی فرمانده مسعود بود که راه پنجشیر تاجیکستان نیز از همین سرزمین عبور میکرد.

امروز این ولسوالی یکی از پسمانده ترین شهرستان های بدخشان و افغانستان میباشد که حتی در همه ولسوالی یک آنتن یا پایه مخابرات دولتی یا یکی از شرکتهای مخابراتی وجود ندارد و با ورود به این منطقه از همه دنیا رابطه تان قطع خواهد شد. فقط یکی دو تلفون های دیجیتال ثریا و یکی دو تلفونهای افغان تلکام که شخصی از بعضی فرماندهان جهادی میباشد بعضی از ضروریات مردم را تا جای رفع میسازند ولی بهای تماس با آنها درین عصر فناوری و تکنولوژی فراتر از تصور میباشد.

اهمیت لاجورد بدخشان در تمدن های باستان


سنگ لاجورد نوعی سنگ قیمتی آبی‌‌رنگ است که بخاطر رنگ آبی سیر آن، و قابلیت پودر شدن و کنده‌کاری روی آن از هزاران سال پیش در جهان خواهان زیادی داشته‌است. پژوهش‌ها نشان داده که که لاجورد استخراج‌شده از معدن سر سنگ، در اعماق کوه‌های هندوکش در افغانستان تنها منبع شناخته‌شدۀ لاجورد در دنیای باستان بوده‌است. وجود این سنگ در جواهرات فراعنۀ مصر باستان، هنر خاور نزدیک باستان و تا هنر رنسانسِ ایتالیا نشان می‌دهد که هزاران سال پیش، در عصر برنز سنگ لاجورد از افغانستان به سرزمین‌های میان‌رودان، مصر و مدیترانه تجارت می‌شده‌است.

سمت چپ، بالا: نمونه‌ای از سنگ لاجوَرد.
سمت چپ، پایین: لاجورد بکار رفته در یکی از زیورآلات توت‌عنخ‌آمون، یکی از فراعنۀ مقتدر مصر باستان، ۱۳۵۲-۱۳۶۱ پیش از میلاد.
سمت راست: لاجوَردِ بکار رفته در "قوچ در یک بیشه"، بدست‌آمده از مقبره‌های شاهی شهر باستانی اور، میان‌رودان (بین‌النهرین) باستان،عراق امروزی، ۲۵۰۰-۲۶۰۰ پیش از میلاد